23 mei 2023

Anders dan bij vennootschappen, spreekt bij verenigingen en stichtingen de algemene vergadering van leden (“AV”) zich niet expliciet uit over de resultaatbestemming[1]. Haar rol bestaat erin de jaarrekening van de vereniging of stichting als geheel goed te keuren.

De vraag rijst dan of de AV bij de goedkeuring van de jaarrekening toch de in de toelichting bij de jaarrekening opgenomen resultaatbestemming nog wel kan weigeren. Beschikt de AV over de bevoegdheid om de door het bestuursorgaan voorgestelde resultaatbestemming te laten wijzigen?

De eerste elementen van antwoord zijn te vinden in het “Memento des ASBL[2]” dat het volgende aangeeft (vrije vertaling):

Het is algemeen aanvaard dat de leden op de gewone algemene vergadering mogen:

  • Aanvullende informatie vragen aan het bestuursorgaan;
  • Een andere presentatie van de rekeningen eisen;
  • Een extern deskundig oordeel inwinnen;
  • Verzoeken om, in afwachting van bepaalde toelichtingen, de bespreking van deze aangelegenheid uit te stellen tot een volgende AV;
  • Weigeren om de rekeningen goed te keuren.

De AV is evenwel niet bevoegd om de haar voorgelegde rekeningen te wijzigen, maar kan wel opmerkingen maken. Indien het bestuursorgaan echter de gemaakte opmerkingen aanvaardt, zal het eerst een nieuwe procedure voor de vaststelling van de jaarrekening moeten opstarten en een nieuwe algemene vergadering bijeenroepen.

De wet bepaalt immers dat het bestuursorgaan bevoegd is voor het opstellen van de jaarrekeningen en de begrotingen van het daaropvolgende jaar[3].

Het opstellen van de rekeningen en de begroting valt dus onder de exclusieve bevoegdheid van het bestuursorgaan. Dit ontneemt de AV echter niet de bevoegdheid om te weigeren de aan haar voorgestelde jaarrekening goed te keuren, zelfs al is zij ontevreden over één enkel punt. De goedkeuring van de rekeningen valt ruim binnen haar bevoegdheidssfeer : voor VZW’s bepaalt art. 9:12, eerste lid WVV immers: “Een besluit van de algemene vergadering is vereist voor: […] 5° de goedkeuring van de jaarrekening en van de begroting”[4].

Uit het voorgaande volgt dat indien de algemene ledenvergadering de door het bestuursorgaan voorgestelde bestemming van het resultaat wenst te wijzigen, zij de jaarrekening in haar geheel zal moeten verwerpen.  Het is aan het bestuursorgaan om een nieuwe jaarrekening vast te stellen waarin de gevraagde wijziging is verwerkt en deze ter goedkeuring voor te leggen aan een nieuwe, speciaal daartoe bijeengeroepen algemene ledenvergadering.

Als alternatief zou overwogen kunnen worden dat de AV ook de jaarrekening goedkeurt mits het bestuursorgaan de gevraagde wijziging aanbrengt in de rekeningen (de resultaatbestemming en dus waarschijnlijk de samenstelling van de passiva, alsmede de toelichting). Door hun aanwezigheid op de AV zouden de bestuurders de voorgestelde correctie dan kunnen goedkeuren en na afloop van de AV een vergadering kunnen houden ter bekrachtiging van de correctie.

In voorkomend geval, indien een commissaris is aangesteld, zal hij de eventuele gevolgen van de voorgestelde wijziging voor zijn verslag moeten beoordelen.

 

------------------------------------------

[1] Art. 9:12, 5° WVV : “Een besluit van de algemene vergadering is vereist voor:

(…)

5° de goedkeuring van de jaarrekening en van de begroting.

(….)”

[2] “Memento des ASBL”, M. Davagle, 2022.

[3] Art. 3:47, 61 WVV.

[4] Hetzelfde geldt voor de IVZW, aangezien art. 10:5 WVV bepaalt dat “Een besluit van de algemene vergadering is vereist voor:

(…) 2° de goedkeuring van de jaarrekening.”