15 mei 2023

Jan Laplasse, diensthoofd communicatie IBR

 

Dit artikel is een reactie op het opiniestuk ‘Wil Europa bedrijven versterken of administratief bezwaren’ van Ignace Van Doorselaere (De Tijd, 19 april 2023).

De auteur van het opiniestuk, ondernemer Ignace Van Doorselaere, ziet de binnenkort verplichte ESG-rapportering en de controle daarop vooral als een duur en bureaucratisch kluwen. De winnaars zijn volgens hem ‘vooral de audit- en advocatenkantoren’. De ondernemingen zijn volgens hem nog maar eens de klos en lijken meer en meer slachtoffer te worden van een ‘administratief monster, aangestuurd door bureaucraten die eindeloos vergaderen en regels verzinnen’. 

Dit lijkt me een erg ongenuanceerde stellingname die zowel voorbijgaat aan een duidelijke vraag vanuit de samenleving om transparanter te communiceren over niet-financiële prestaties (die trend is er al jaren) als aan een realiteit die niet meer terug te schroeven valt. De CSRD-richtlijn is een feit en de wetgever heeft zeker oog voor de energie die de implementatie ervan vergt.

De CSRD-richtlijn vraagt van grote bedrijven binnenkort noodzakelijke inspanningen om over veel meer dan haar traditionele financiële resultaten te communiceren. Milieu-, sociale- en governance-aspecten zijn daar drie even noodzakelijke elementen in. De richtlijn is grondig voorbereid en heeft alle democratische stappen doorlopen om uiteindelijk in het Europees Parlement gestemd te zijn en te resulteren in een nieuwe regelgeving die mee is met zijn tijd en voldoet aan de verwachtingen van veel stakeholders, zowel consumenten met hogere verwachtingen als investeerders met meer nood aan transparante informatie. Kleinere organisaties hebben overigens nog wat tijd om zich voor te bereiden. De samenleving verandert, verwachtingen worden bijgeschaafd, fraudegevoeligheid (greenwashing) neemt toe en de regelgeving moet zich daaraan aanpassen.

De auteur van dit opiniestuk lijkt vooral eenzijdig naar de lasten op korte termijn te kijken en daarbij de baten op de langere termijn uit het oog te verliezen. ESG-rapportage zegt uiteindelijk iets over de langetermijnvisie of aansturing binnen het bedrijf en daarmee ook over de toekomstbestendigheid ervan. Belangrijk, lijkt me, voor een stabiele economie.

Bekijk de toekomstige verplichting om een duurzaamheidsrapport op te stellen niet uitsluitend als extra regelwerk. Beter inzicht in niet-financiële factoren heeft vaak ook duidelijke voordelen voor ondernemingen. Een onafhankelijke controle ervan door een bedrijfsrevisor gaat, net als bij een financiële audit, nog een stap verder en biedt nog een extra zekerheid die loont:

  • Het werkt op de langere termijn kostenbesparend. Inzichtelijk maken van niet-financiële informatie helpt om kosten te besparen en het rendement van je bedrijf te verbeteren.
  • Het biedt een grotere geloofwaardigheid. Een onafhankelijke audit van niet-financiële informatie kan de geloofwaardigheid en betrouwbaarheid van de rapportage van niet-financiële informatie door een organisatie vergroten. Dit kan bijzonder belangrijk zijn voor stakeholders, zoals investeerders, klanten en werknemers, die op deze informatie vertrouwen om weloverwogen beslissingen te nemen.
  • Daardoor word je ook aantrekkelijker voor investeerders. Waar financiële cijfers vooral iets zeggen over het verleden, zeggen niet-financiële cijfers veel over de visie, de langetermijndoelen en de aansturing van de organisatie en daarmee de toekomstbestendigheid daarvan. Het resultaat van transparantie kan weleens zijn dat je als ondernemer tegen aantrekkelijker voorwaarden geld leent of dat investeerders sneller zullen willen instappen.
  • Een audit kan de risico’s waaraan een onderneming is blootgesteld helpen identificeren en beoordelen, zodat men gemakkelijker proactieve maatregelen kan nemen om ze te beperken.
  • Met de ESG-rapportering kun je optimaal de toegevoegde waarde van je bedrijf of dienstverlening communiceren, ook die in immateriële zin. Dat maakt bedrijven minder gevoelig voor negatieve publiciteit. Klanten, werknemers en buitenstaanders waarderen het als een organisatie openheid geeft over de eigen impact op de samenleving. Daar helder en transparant over communiceren, verbetert je imago. Dit maakt je aantrekkelijker voor klanten en potentiële medewerkers.

De CSRD-richtlijn is gestemd. De nationale lidstaten zullen ze binnen enkele maanden omzetten in nationale wetgeving. Het is een goede maatregel die op lange termijn onze economie net wel gezonder en competitiever zal maken in een globaal snel evoluerende wereld waarin fraude, corruptie, fake-news en onzekerheid steeds meer om de hoek komen kijken. De wedstrijd is aangevat maar blijft een goede scheidsrechter vergen.

Beste Ignace, in het voetbal winnen nooit de bureaucraten, wel de ploeg met de fitste spelers. De wedstrijd wordt best geleid door ervaren en neutrale scheidsrechters die op geregelde tijdstippen door een al even onafhankelijke instantie op hun merites worden beoordeeld. Laat ons die wedstrijd samen aanvatten. De bedrijfsrevisoren zijn alvast aan het trainen (zonder kosten voor de bedrijven) en zullen op tijd klaar staan wanneer de aftrap wordt gegeven.