2 augustus 2024
Fernand Maillard, bedrijfsrevisor
Zoals u weet, ondersteunt het IBR al vele jaren het beroep van wettelijke auditor (rekeningencommissaris) en accountant in de Democratische Republiek Congo (DRC), en in het bijzonder bij de procedure met betrekking tot zijn IFAC-lidmaatschap, in het kader van de in oktober 2022 ondertekende overeenkomst tussen het IBR en de ONEC.
Tot op heden telt de beroepsgroep meer dan 430 accountants en rekeningencommissarissen, 90 accountantskantoren en 400 instromers (personen die zich voorbereiden op de stage).
Zo werd een delegatie van het IBR uitgenodigd om deel te nemen aan diverse activiteiten van de ONEC die plaatsvonden in Kinshasa in juli 2024. De delegatie was samengesteld uit Daniel Van Cutsem, Thierry Dupont, Michel De Wolf en Fernand Maillard.
Het activiteitenprogramma omvatte:
We zijn gestart met een tweedaagse sessie van bekwaamheidsexamens, waarbij Daniel en Thierry elk een examenjury hebben voorgezeten, terwijl Fernand als waarnemer van de sessie verantwoordelijk was voor een soepel verloop van de examens. In totaal hebben 47 kandidaten het bekwaamheidsexamen afgelegd, waarvan er 25 (waaronder vijf vrouwelijke kandidaten) geslaagd zijn. Na afloop van deze examensessie hebben we een samenvattende nota met onze opmerkingen en aanbevelingen voor de Nationale Raad en de Stagecommissie opgesteld.
Vervolgens hebben Daniel, Thierry en Fernand samen met twee vertegenwoordigers van de ONEC een reflectiedag gehouden over de herziening van de kaderwet van 2015 tot oprichting van de ONEC. Acht jaar na de oprichting van de ONEC en de opgedane ervaring is het noodzakelijk om een aantal aanpassingen door te voeren met betrekking tot de organisatie van de ONEC en de verschillende beroepsgroepen binnen deze instelling. We zijn vastbesloten om de voortgang van dit wetsontwerp te volgen tot de indiening ervan bij het Parlement gepland voor eind 2024/begin 2025.
We hebben ook kunnen deelnemen aan tal van informele besprekingen over de uitoefening van het beroep in de DRC, de stage, de aantrekkelijkheid van het beroep en de procedure met betrekking tot het IFAC-lidmaatschap.
Op 10 juli 2024 hebben we deelgenomen aan de algemene vergadering van de ONEC, die werd voorafgegaan door een educatief gedeelte waarin Fernand een presentatie heeft gegeven van de controlestandaard voor minder complexe entiteiten (LCE-standaard, Less Complex Entities), een thema dat van groot belang is voor onze collega-accountants: de toepassing van deze standaard in de DRC zou in het licht van het economische landschap nuttig kunnen zijn.
Vervolgens hebben we actief deelgenomen aan het eerste congres van de ONEC, dat een groot succes was met meer dan 1.000 deelnemers, de huldiging van het IBR en de uiteenzetting van meer bepaald de voorzitter van de IFAC, mevrouw Asmâa Resmouki.
Fernand was spreker in panel 1 getiteld “Expert-comptable, pertinence et crédibilité d’une profession” (De accountant, relevantie en geloofwaardigheid van een beroep).
Thierry, wiens specialiteit in AML welbekend is, was de moderator van panel 4 getiteld “La politique nationale de lutte contre le blanchiment de capitaux, le financement du terrorisme et la prolifération des armes de destruction massive (LBC-FTB) en RDC : comprendre la mosaïque institutionnelle” (Het nationaal beleid ter bestrijding van het witwassen van geld, de financiering van terrorisme en de proliferatie van massavernietigingswapens (AML/CFT) in de DRC: een inzicht krijgen in de institutionele mozaïek).
Michel was spreker in panel 6 getiteld “Le statut et la désignation des dirigeants de l’entité publique : besoin de réforme pour combattre les conflits d’intérêts” (Het statuut en de aanstelling van bestuurders van het openbaar lichaam: noodzaak tot hervorming ter bestrijding van belangenconflicten).
Na het congres hebben Daniel en Thierry een vergadering van de Nationale Raad van de ONEC bijgewoond om de voortgang van de procedure van de ONEC met betrekking tot zijn IFAC-lidmaatschap te volgen.
Na deze tien dagen kon de delegatie opnieuw met voldoening vaststellen hoe de ONEC was gevorderd met zijn inspanningen op het gebied van zijn accreditatie bij de IFAC, de algemene organisatie van het beroep en de ontwikkeling van zijn imago (onder meer via zijn website: Homepage - Ordre National des Experts-Comptables en République Démocratique du Congo (onecrdc.com)). De delegatie kon een kritische blik werpen op de procedures, documenten en reglementen die worden opgesteld en/of bijgewerkt. De delegatie kon vaststellen dat de autoriteiten van de ONEC tevreden waren over de actieve medewerking van de delegatie van het IBR door middel van alle constructieve uitwisselingen die plaatsvonden.
Ter gelegenheid van dit bezoek hebben we ook enkele voormalige Congolese stagiairs bij Belgische bedrijfsrevisorenkantoren ontmoet. Vrijwel alle stagiairs bekleden momenteel een goede functie in de audit, in de administraties van de DRC, of nog in vennootschappen, en bevestigen zo het succes van dit initiële initiatief van het IBR dat helaas niet kon worden voortgezet als gevolg van een wijziging in het steunbeleid van de Belgische overheid voor samenwerking. Dit toont de langetermijneffecten aan van de initiatieven die de Raad van het IBR vele jaren of zelfs decennia geleden, heeft genomen. De “peetvaders” van het beroep van vandaag in de DRC zijn stagiairs die in de jaren zeventig en tachtig naar België zijn gekomen.
Deze actieve ondersteuning van het IBR bij de ontwikkeling van een beroep van accountants en auditors in de DRC dat voldoet aan de internationale standaarden van de IFAC – een ontwikkeling die kan bijdragen tot de economische en sociale vooruitgang van een land met 105 miljoen inwoners dat beschikt over indrukwekkende hulpbronnen, meer bepaald in de mijnbouw en de landbouw – zal worden voortgezet met de organisatie in oktober van een vijfdaags seminarie in Namen, waarvoor al bijna 100 accountants uit de DRC zich hebben ingeschreven.
Op 9 juli 2024 vond de officiële lancering plaats van de Association des Femmes Experts-Comptables van de Democratische Republiek Congo (AFEC-RDC), die een hecht team vormt dat vastbesloten is om vrouwen op het gebied van accountancy te ondersteunen en te promoten, evenals de aantrekkelijkheid van het beroep. Onder de initiatiefnemers van deze beweging bevinden zich onder andere voormalige IBR/IRC-stagiairs (AFEC RDC: Posts | LinkedIn). Bij de oprichting telt de vereniging 32 vrouwelijke accountants en 8 door vrouwen bestuurde accountantsvennootschappen.