5 juli 2024
Jean Pierre Vincke, Erebedrijfsrevisor
De wet van 27 maart 2024 (nadien gewijzigd in wet van 28 maart 2024) “houdende bepalingen inzake digitalisering van justitie en diverse bepalingen Ibis” (Belgisch Staatsblad van 29 maart 2024 en het erratum in het Belgisch Staatsblad van 4 april 2024) had de groottecriteria van vennootschappen aangepast en, met betrekking tot verenigingen en stichtingen, enkel de artikelen 3:47, § 2 en 3:51, § 2 van het WVV, die enkel de vzw’s, ivzw’s en stichtingen definiëren die hun jaarrekening mogen opstellen volgens een vereenvoudigd model en die, door verwijzing van artikel III.85, § 2 van het Wetboek van economisch recht naar voormelde artikelen van het WVV, een vereenvoudigde boekhouding van ontvangsten en uitgaven mogen voeren.
De nano-entiteit is de entiteit die op de datum van het laatst afgesloten boekjaar niet meer dan één van de vier onderstaande criteria overschrijdt:
| Oude criteria | Nieuwe criteria | |
| Personeel in VTE | 5 | 5 |
| Andere dan niet-recurrente ontvangsten, exclusief btw | 334.500 | 391.000 |
| Totaal aan bezittingen | 1.337.000 | 1.562.000 |
| Totale schulden | 1.337.000 | 1.562.000 |
De in de artikelen 1:28 en 1:29 van het WVV opgenomen criteria, die respectievelijk de kleine vzw’s en ivzw’s en de micro vzw’s en ivzw’s definiëren, waren echter niet aangepast door de wet van 28 maart 2024. Hetzelfde gold voor de artikelen 1:30 en 1:31 van het WVV die respectievelijk de kleine en microstichtingen definiëren.
Voorafgaand aan de aanpassingen aangebracht aan de groottecriteria van vennootschappen, waren de criteria echter identiek voor het definiëren van kleine vennootschappen, verenigingen en stichtingen, alsook voor micro-entiteiten.
Deze leemte is onlangs verholpen door de bekendmaking van het koninklijk besluit van 25 mei 2024 in het Belgisch Staatsblad van 7 juni 2024.
Aangezien de inflatie geen invloed heeft op het tewerkgesteld personeelsbestand, worden enkel de criteria van balanstotaal en omzet, exclusief btw, aangepast. De criteria zijn dezelfde als die welke gelden voor de vennootschappen van dezelfde categorie.
Omvang van de kleine vzw's, ivzw's en stichtingen:
De kleine entiteit is de entiteit die niet meer dan één van de drie onderstaande criteria overschrijdt:
| Oude criteria | Nieuwe criteria | |
| Personeel in VTE | 50 | 50 |
| Jaaromzet, exclusief btw | 9.000.000 | 11.250.000 |
| Balanstotaal | 4.500.000 | 6.000.000 |
De micro-entiteit is de entiteit die niet meer dan één van de drie onderstaande criteria overschrijdt:
| Oude criteria | Nieuwe criteria | |
| Personeel in VTE | 10 | 10 |
| Jaaromzet, exclusief btw | 700.000 | 900.000 |
| Balanstotaal | 350.000 | 450.000 |
De nieuwe groottecriteria zijn van toepassing op de boekjaren die aanvangen na 31 december 2023.
Bovendien zijn de regels uiteengezet in de artikelen 1:28, § 2, 1:29, § 2, 1:30, § 2, en 1:31, § 2 van het WVV eenmalig niet van toepassing op het eerste boekjaar dat aanvangt na 31 december 2023. § 2 van de verschillende artikelen bepaalt telkens: “Wanneer meer dan één van de in paragraaf 1 bedoelde criteria worden overschreden of niet meer worden overschreden, heeft dit slechts gevolgen wanneer dit zich gedurende twee achtereenvolgende boekjaren voordoet. De gevolgen gaan in dat geval in vanaf het boekjaar dat volgt op het boekjaar gedurende hetwelk meer dan één van de criteria voor de tweede keer werden overschreden of niet meer werden overschreden.”. Dit wordt het consistentiebeginsel genoemd. Dit betekent duidelijk dat voor het enige boekjaar dat aanvangt na 31 december 2023, bij het bepalen van de omvang van de vereniging of de stichting, geen rekening dient te worden gehouden met de gegevens van het voorgaande boekjaar.
De groottecriteria worden bepaald op de balansdatum van het laatst afgesloten boekjaar. De omvang van een entiteit en de daaruit voortvloeiende verplichtingen moeten immers bekend zijn aan het begin van het boekjaar en niet aan het einde ervan.
| 2022 | 2023 | 2024 | |
| Balanstotaal | 4800000 | 5200000 | 6300000 |
| Omzet | 9100000 | 9800000 | 10500000 |
| VTE | 42 | 45 | 46 |
Zowel in 2022 als in 2023 overschrijdt de vzw de oude criteria die de kleine vereniging definieerden. De omvang voor het boekjaar 2024 wordt berekend op basis van de balans bij de afsluiting van het boekjaar 2023 en vastgesteld volgens de nieuwe criteria. Geen van de nieuwe criteria wordt overschreden. Aangezien het consistentiebeginsel niet van toepassing is voor 2024, wordt de vzw in dat jaar beschouwd als een kleine vzw en zal zij automatisch een kleine vzw zijn in 2025 omdat het consistentiebeginsel opnieuw van toepassing zal zijn.